Nederlanders stappen minder vaak in het huwelijksbootje. Vooral twintigers en dertigers kiezen voor geregistreerd partnerschap of gaan ongehuwd samenwonen, met of zonder samenlevingscontract. Wat betekent deze vorm van samenleven en ook het einde van een relatie eigenlijk voor je pensioen?

Sinds januari dit jaar trouwen koppels automatisch in beperkte gemeenschap van goederen in plaats van algehele gemeenschap van goederen. Dat betekent dat beide partners hun eigen vermogen behouden en dat een erfenis bijvoorbeeld niet tot de gemeenschap behoort. Dat draagt bij aan het financiële bewustzijn en zelfredzaamheid. Veel samenwonenden geven aan te weten dat samenleven zonder samenlevingscontract financiële risico’s met zich mee kan brengen. De mate waarin mensen hierop zijn voorbereid, verschilt sterk per financieel risico. Zo is gezamenlijk gezag over kinderen vaak wel geregeld, terwijl 70% van de koppels geen maatregelen treft tot een eerlijke verdeling van het koophuis mocht de relatie spaak lopen. 

Goede tijden
Je leven delen met je geliefde is geweldig. Trouwen, een geregistreerd partnerschap, maar ook samenwonen zijn van invloed op jouw financiële situatie en in het bijzonder je pensioen. Een huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt automatisch aan het pensioenfonds doorgegeven via de Basisregistratie Personen (BRP). Je partner heeft recht op partnerpensioen als jij overlijdt tijdens je dienstverband. Dat is niet automatisch het geval als je gaat samenwonen. Ga je samenwonen, meld je partner dan direct aan bij je pensioenfonds via het formulier ´Aanmelden Partner´. Wil je dat jouw partner in aanmerking komt voor partnerpensioen, dan moeten jullie aan enkele voorwaarden voldoen, zoals:

• Een kopie van de notariële samenlevingsovereenkomst naar je pensioenfonds sturen.
• Aantonen dat jullie meer dan zes maanden onafgebroken op hetzelfde adres wonen en daar beide zijn ingeschreven met een recent uittreksel uit de Basisregistratie Personen (BRP).
• Wonen jullie meer dan vijf jaar samen en kun je dat aantonen, dan hebben jullie geen notarieel samenlevingscontract nodig.

ING CDC Pensioenfonds heeft deze voorwaarden opgenomen in het pensioenreglement, artikel 16. Lees ze na zodat je weet waar je aan toe bent.

Dat maar weinig mensen die gaan samenwonen afspraken maken over hun gezamenlijke financiële situatie, blijkt uit onderzoek van het platform Wijzer in geldzaken. Wil jij inzicht krijgen in jullie financiële situatie als jullie (gaan) samenwonen? Check dan de online tool ‘Samenwonen goed geregeld’. Je pensioen is een belangrijk onderdeel van jullie financiële situatie. Wat is er geregeld voor je partner en/of kinderen als jij overlijdt, wat doet parttime werken met jullie pensioen, zijn er ex-partners die recht hebben op een deel van jullie pensioen, wat hebben jullie samen nodig om gelukkig oud te worden?

“Trouwen hoeft voor mij niet zo nodig. Samenwonen voelt hetzelfde,
maar is dat ook hetzelfde in verband met je pensioen?”

Slechte tijden
Hoeveel stellen lukt het samen oud te worden? Het aantal scheidingen nam in 2017 toe. De opbloeiende economie lijkt een rol te spelen. Mensen hebben meer geld om bewuste keuzes te maken, ook voor een veelal dure scheiding. Als je uit elkaar gaat, moeten jullie gezamenlijke bezittingen verdelen. Pensioen wordt helaas vaak vergeten. Ontbinding van een huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt via de BRP doorgegeven aan ING CDC Pensioenfonds. Wie samenwoont moet het beëindigen van de relatie zelf doorgeven via het formulier ´Ontbinding partnerschap bij samenleven´. Wat moet je verdelen?

• De AOW is individueel en hoef je niet te verdelen.
• Wie getrouwd of geregistreerd partner is, moet het opgebouwde pensioen bij ING CDC Pensioenfonds verdelen. Je ex-partner heeft wettelijk gezien recht op de helft van het opgebouwde pensioen tijdens jullie verbintenis. Voor ongehuwd samenwonenden geldt deze verdeling niet.
• Partnerpensioen komt tot uitkering als jij overlijdt. Ook je ex-partner heeft soms recht op een nabestaandenuitkering van ING CDC Pensioenfonds. Dat heet bijzonder partnerpensioen.
• Hebben jullie samen voor aanvullend inkomen voor later gezorgd, dan moet dat ook verdeeld worden, afhankelijk van de afspraken die jullie hierover vastlegden.

Let op: ben je getrouwd op huwelijkse voorwaarden, dan hebben jij en je ex-partner mogelijk al afspraken gemaakt over de verdeling van je pensioen.

Meer weten over pensioen als jullie uit elkaar gaan? Kijk dan op onze website bij Einde relatie.

Dit artikel schetst trends in de maatschappij en geeft algemene informatie. Wil je de artikelen lezen van andere leeftijdsgroepen? Maak je keuze rechtsboven in het scherm.